می‌گویند واژه پستو یک جورهایی از کلمه «هاون و دسته هاون» می‌آید؛ به معنی کوبیدن و لهیدن. کلمه پستاره در ایتالیایی همان ساییدن و کوبیدن مواد است. معمولا در هاون از جنس سنگ مرمر با دسته چوبی همه چیز پچ می‌شود و به هم می‌پیچد.
پستو سبز و قرمز، سُس خوشمزه، دلنشین و دوست‌داشتنی ایتالیایی است که به شکل سنتی با همین کوبیدن‌ها و لهیدن‌ها در هاون درست می‌شود. هرچند شاید این روزها دستگاه‌های برقی جلوی همان چند کالری سوزاندن را برای کوبیدن مواد پر کرده‌ باشند اما می‌گویند ایتالیایی‌های سنتی همچنان پستو را در همین هاون‌های بزرگ و قدیمی‌شان درست می‌کنند.
پستو  چند ماده ساده دارد و در ۱۰ دقیقه آماده می‌شود؛ یکی از بهترین هم‌نشین‌های پاستا، نان و ساندویچ. برای یک عصرانه با دوستانی بهتر از آب روان یا همراه با نوشیدنی خنک در یک عصر و شب گرم تابستانی، پستو یک آرام‌بخش است، یک کار راه‌انداز ساده و سالم و غذایی با عطر و بوی ریحان که هوش از سر آدم می‌برد.
در گوشه آشپزخانه این هفته در یکشنبه سی‌ام، روش آماده‌کردن این سُس را می‌گوییم که قبلا قول‌اش را داده بودیم ولی باید تا رسیدن ریحان‌های خانگی صبر می‌کردیم.

مواد لازم برای یک شیشه کوچک سُس پستو سبز اصیل:
- ۵۰ گرم دانه کاج
- یک دسته ریحان تازه
- ۵۰ گرم پنیر  پارمیجانو یا پارمیژان
- ۱۵۰ میلی‌لیتر روغن زیتون بکر به اضافه چند قاشق اضافه برای نگهداری سس
- دو حبه سیر
- نمک دریا و فلفل سیاه
پستو روسو یا پستو سرخ:

پستو قرمز، ریشه سیسیلی دارد که به آن گوجه‌فرنگی اضافه می‌شود. بادام به جای دانه کاج می‌آید و اندازه ریحان کمتر است.

روش آماده کردن:

 - یک ماهیتابه کوچک تفلون را روی چراغ خوراک‌پزی گرم می‌کنیم. در حدی که دانه‌ها سفید و نرم و نازک کاج را با گرمای کف تابه کمی بو دهیم. خیلی کوتاه و با درجه پایین حرارت فقط در چند ثانیه دانه‌ها را هم می‌زنیم تا گرم شوند.
۲- دانه‌ها که خنک شدند، آنها را در دستگاه مخلوط‌کن می‌ریزیم. بقیه مواد را هم اضافه می‌کنیم و دستگاه را روشن می‌کنیم تا مایع یک‌دست و خامه‌ای شکل سبز درست شود. مواد باید زیر دندان بیایند و تشخیص داده شوند. اگر شرایط اش را دارید می‌توانید همه مواد را در هاون بکوبید.
۳- سُس آماده است. بهتر است در یک ظرف کوچک دردار ِ شیشه‌ای بریزیم. روی سس قبل از بستن در، یکی دو قاشق اضافه روغن زیتون می‌ریزیم تا رویش را بپوشاند و کپک نزند.
۴- حدود دو هفته می‌توانیم این شیشه سُس را در یخچال نگه داریم.
♦ دانه کاج: دانه‌های کاج (گوشه چپ بالای عکس‌ یک) خوردنی هستند و از تک‌تک پرهای میوه کاج بیرون می‌آیند. اگر دوست نداشته باشید، می‌توانید دانه کاج را پیش از آماده کردن پستو  تفت ندهید. اگر برای پیدا کردنش مشکل داشتید، می‌توانید گردو یا بادام را جایگزین کنید.
♦ در بعضی مناطق کمی نعنا هم به این مواد اضافه می‌کنند. بیرون از ایتالیا این سس با تغییرات و تنوع زیادی درست می‌شود. مثلا آرگولا یا منداب به جای ریحان می‌آید یا گشنیز و پوست لیمو و زیتون سیاه هم با مواد اصلی ترکیب می‌شود.
♦ پستو کالابریا مربوط به منطقه دیگری در ایتالیاست که رنگ روشن‌تری دارد و با فلفل دلمه‌ای کبابی و فلفل سیاه  همراه است که مزه‌اش را تند و تیزتر می‌کند